آخرین باری که تحلیل رقبا را برای برند خود انجام دادید چه زمانی بود؟ و سوال مهمتر، آیا به شیوه ای اثربخش از تحلیل رقبا در کسب و کار خود استفاده می کنید؟
اگر زمانی زیادی است که رقبای خود را ارزیابی نکرده و گزارش تجزیه و تحلیل بازار کاملی در دست ندارید، باید بگوییم یکی از مهمترین و اثربخش ترین منبع اطلاعاتی که می توانید از طریق آن برنامه بازاریابی خود را به گونه ای اثربخش تنظیم و مدیریت کنید را، از قلم انداخته اید.
تحلیل رقبا چیست؟
تحلیل رقبا یا Competitors Analysis بر یافتن و مقایسه نحوه عملکرد برند و محصولات شما در مقابل رقبا، بر اساس معیارهای اصلی بازار، متمرکز است. انجام تحقیقات بازار جامع و هدفمند که بررسی و تجزیه و تحلیل عملکرد رقبا در بخش آنلاین و آفلاین در آن لحاظ شده باشد، کمک شایانی برای شما و دپارتمان بازاریابی تان، جهت تعیین استراتژی های بازاریابی کارآمد و اثربخش، محسوب می شود.
به یاد داشته باشید وجود دانش و اطلاعات از بازاری که در آن فعالیت می کنید، به شما کمک می کند تا بتوانید مطابق با روندها و استانداردهای بازار پیش بروید، کسب و کارتان را توسعه دهید و جایگاه بهتری را در بازار کسب کنید.
برخی از مزایای انجام تحلیل رقبا در کسب و کار به شرح زیر است:
- کمک به تعیین ارزش پیشنهادی برند منحصر به فرد برند شما و آن چیزی که محصولات و خدماتتان را از سایر رقبا متمایز می کند و مسیر فعالیت های بازاریابی آتی برندتان را مشخص می کند.
- با بررسی عملکرد رقبا، می توانید نقاط قوت و ضعف خود را نیز شناسایی کرده و نحوه عملکرد خود را نیز به نسبت رقبا ارزیابی کنید. به اینصورت می توانید فعالیت های اصلاحی را در استراتژی ها و برنامه های بازاریابی خود بگنجانید.
- می توانید نحوه عملکرد رقبا را ارزیابی کنید و تعیین کنید چه کارهایی را به درستی انجام می دهند. جمع آوری این اطلاعات سبب می شود متناسب با بازار عمل کنید و محصولات و خدمات خود را مطابق با استانداردهای صنعتی که در آن فعالیت می کنید، ارائه دهید.
- زمانیکه بازار رقابتی را ارزیابی می کنید و نحوه عملکرد رقابیتان را مورد بررسی قرار می دهید، می توانید گپ به وجود آمده بین نیاز مشتریان و آنچه رقبایتان ارائه می دهند را شناسایی کنید و با استفاده از پتانسیل فرصت های موجود در بازار از استراتژی های بازاریابی و فروش اثربخش تری استفاده کنید.
- با بررسی و تحلیل رقبا می توانید بنچمارک های صنعت و بازار خود را شناسایی کرده و میزان رشد خود را نسبت به آنها بسنجید.
چگونگی انجام تحلیل رقبا در کسب و کار
متناسب با آنکه در چه صنعتی فعالیت می کنید و ماهیت برند و کسب و کار شما چیست تحلیل رقبا ممکن است بر موارد متفاوتی متمرکز شود، اما به صورت کلی می توانید برای اجرای اثربخش تحلیل رقبا در کسب و کار خود، گام های زیر را دنبال کنید:
- تعیین کنید رقبای شما چه کسانی هستند
در مرحله اول لازم است تعیین کنید در صنعت و بازاری که در آن فعالیت دارید، در حال رقابت با چه کسانی هستید و باید خود را با چه کسانی مقایسه کنید.
رقبای خود را به دو گروه رقبای مستقیم Direct و رقبای غیر مستقیم Indirect تقسیم کنید. رقبای مستقیم همان خدمات و محصولات شما را ارائه می دهند. رقبای غیر مستقیم آنهایی هستند که محصولات و خدماتی غیر مشابه با شما را فراهم کنند اما ممکن است همان مخاطبان هدف شما پوشش دهند و مانند شما نیاز آنها را برطرف کرده و مشکلشان را حل کنند.
برای موفقیت در بازار باید خود را برای مواجهه با هر دو گروه رقبا آماده کنید.
- تعیین کنید رقبای شما چه محصول و خدماتی را ارائه می دهند
بهتر است تا جای ممکن از محصولات و خدمات رقبا و ویژگی های آن اطلاع داشته باشید، به این صورت با شناخت تفاوت ها و کاستی ها بهتر می توانید محصولات و خدمات خود را معرفی و Promote کنید.
مقایسه محصولات شما با رقبا می تواند در قالب مقایسه قیمت، کیفیت، کانال توزیع، ویژگی های کارکردی و … باشد.
- تاکتیک های فروش رقبایتان را بررسی کنید
دسترسی به این اطلاعات ممکن است کمی سخت باشد، اما از بخش هایی که برای شما قابل دسترسی است شروع کنید. به عنوان مثال کانال های فروش رقبا را شناسایی کنید، سعی کنید فرآیندهای خرید رقبا را شناسایی کنید، در صورت امکان از خرید پنهانی استفاده کنید تا وضعیت نقاط فروش آنها را ارزیابی کنید، ببینید آیا در حال گسترش بازار و محصولات خود هستند یا در حال کوچک سازی و ….
- قیمت گذاری رقبا و تمام آفرها و تخفیف هایی که به مشتریان خود اعلام می کنند را بررسی
یکی از فاکتورهای اصلی در استراتژی قیمت گذاری محصولات و خدمات توجه به قیمت محصولات و خدمات رقبا است. به این صورت اگر محصول و خدمات شما ویژگی بهتری نسبت به رقبا دارد، می توانید این موضوع را در قیمت گذاری های خود لحاظ کنید و یا در معرفی برند خود بر به صرفه بودن قیمت محصولات و خدماتتان به نسبت رقبا تاکید کنید.
- کسب اطمینان از اینکه هزینه های رقابتی حمل و نقل را پوشش داده اید
امروزه حمل و نقل رایگان یکی از امتیازات ویژه ای است که مشتریان را ترغیب به انتخاب یک برند می کند. اگر در صنعتی فعالیت دارید که هزینه حمل در آن نقش مهمی را بازی می کند (مانند E-Commerce) حتما اطمینان حاصل کنید که قیمت های حمل و نقل شما متناسب با نرم صنعت باشد.
- چگونگی بازاریابی رقبا برای محصولات و خدماتشان را بررسی کنید
بررسی وبسایت رقبا سریع ترین و راحت ترین راه برای رصد فعالیت های بازاریابی آنها است. به عنوان مثال، ببینید آیا از وبلاگ استفاده می کنند، آیا محصولات خود را از طریق سایت به فروش می رسانند، در بخش اخبار چه چیزهایی منتشر کرده اند و …
- استراتژی محتوایی رقبا را بررسی کنید
برای تحلیل رقبا بخش وبلاگ و کیفیت محتوای آنها را بررسی کنید، به این صورت می توانید رویکردهای بازاریابی محتوایی رقبا را رصد کنید.
- ببینید رقبا از چه تکنولوژی هایی استفاده می کنند
برخی از تکنولوژی ها امکان خدمت رسانی به مشتریان را تسهیل میکنند و تجربه مشتری را بهبود می بخشند و با استفاده از آنها شما هم می توانید از مزایای آن تکنولوژی در تعامل با مشتریانتان استفاده کنید.
- نرخ تعامل محتواهای رقبا را بررسی کنید
برای ارزیابی نرخ تعامل محتواهای رقبا باید ببینید مخاطبان آنها چگونه به این محتواها پاسخ می دهند یا چه چیزهایی در مورد برند رقبا می گویند و منتشر می کنند.
- نحوه ترفیع بازاریابی محتوایی رقبا را رصد کنید
سعی کنید بررسی کنید رقبا از چه استراتژی های ترفیعی محتوایی استفاده می کنند. بررسی کلمات کلیدی، انواع مختلف محتوا و استفاده از تحلیلی های دیجیتال در بازاریابی اینترنتی می تواند در این امر به شما کمک کند.
- شبکه های اجتماعی رقبا را بررسی کنید
ببینید رقبا در کدامیک از شبکه های اجتماعی فعالیت دارند و از چه رویکردهایی برای بازاریابی شبکه های اجتماعی خود استفاده می کنند. اگر رقبا از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند که شما از آن استفاده نمی کنید، بهتر است کمی در خصوص آن شبکه اجتماعی و اثربخشی و منفعتی که می تواند برای کسب و کار شما داشته باشد تحقیق کنید و سپس در خصوص استفاده از آن تصمیم بگیرید.
- انجام تحلیل SWOT برای رقبا
اگر می خواهید هر یک از رقبای خود را به دقت و با جزئیات بررسی کنید می توانید از تجزیه و تحلیل SWOT استفاده کنید و با بررسی نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدیدهای رقبا و مقایسه آن با وضعیت خود بهترین رویکردها را برای بهبود و توسعه کسب و کار خود به کار بگیرید.
به یاد داشته باشید، تحلیل رقبا در کسب و کار از جمله فعالیت های کلیدی است که باید به صورت منظم و دوره ای انجام دهید تا بتوانید جایگاه خود را در بازار رقابتی حفظ کنید.
