مدل بازاریابی ساستک (SOSTAC) که برخی آن را سوستک نیز می خوانند یکی از سه مدل محبوب در میان مدل های بازاریابی در حوزه برنامه ریزی به حساب می آید. علت اصلی این محبوبیت ابتدا به دلیل سادگی یادآوری این مدل و سپس سادگی ساختار برنامه ریزی در مدل ساستک است. به علاوه این مدل کلیه سرفصل های اصلی یک مارکتینگ پلن و یا بیزینس پلن را نیز در بر می گیرد.
پس اگر طراحی کلی استراتژی مارکتینگ و یا دیجیتال مارکتینگ سازمان بر عهده شماست و یا اگر به تازگی وظایفی مثل بهبود و توسعه کانال ها و تاکتیک های بازاریابی مثل SEO یا ایمیل مارکتینگ به شما محول شده است، باید بگوییم که SOSTAC دوست خوب شما بوده و توصیه می کنیم که این مقاله را از دست ندهید.
مدل بازاریابی چیست و انواع مدل های بازاریابی پرکاربرد
مدل بازاریابی SOSTAC چیست؟
در پاسخ به این سوال که مدل ساستک (SOSTAC) چیست؟ باید بگوییم که ساستک یک مدل بازاریابی است که در دهه 1990 برای کمک به برنامه ریزی بازاریابی توسط PR Smith طراحی و توسعه پیدا کرده است.
هر یک از حروف کلمه SOSTAC مخفف کلمات زیر است :
- Situation (وضعیت) : ما در حال حاضر کجا هستیم؟
- Objectives (اهداف) : می خواهیم به کجا برسیم؟
- Strategy (استراتژی) : چگونه به آنجا خواهیم رسید؟
- Tactics (تاکتیک ها) : دقیقا از چه روشی به آنجا می رسیم ؟
- Action (عملکرد) : برنامه عملی ما برای رسیدن به مقصد چیست؟
- Control (نظارت) : آیا به مقصد رسیدیم؟
آموزش صفر تا صد طرح یا برنامه بازاریابی + اینفوگرافیک
کاربرد مدل ساستک در 6 گام
-
تحلیل وضعیت (Situational Analysis)
در بخش تحلیل وضعیت، ما نگاهی به چگونگی استفاده از ابزار و تکنیک های بازاریابی و پلتفرم های دیجیتال مارکتینگ در وضعیت فعلی توسط شرکت و همچنین تحلیل عملکرد رقبا خواهیم انداخت. مدل های بازاریابی بسیاری وجود دارند که می توانند به شما در این حوزه کمک کنند. از جمله این مدل ها می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- تجزیه و تحلیل SWOT
- تجزیه و تحلیل TOWS
- تحلیل بازار و رقبا
- تجزیه و تحلیل PESTLE
- پنج نیروی رقابتی پورتر
- تحلیل مشتریان هدف فعلی
- تحلیل عملکرد کانال های بازاریابی دیجیتال و آفلاین
ارتباط بین برنامه‌ریزی استراتژیک و استراتژی‌های بازاریابی
-
اهداف (Objectives)
در این بخش از مدل ساستک به بررسی اهداف کمپین های بازاریابی که تا به حال اجرا شده اند، می پردازیم. یکی از ابزارهایی که به بررسی کارآمد بودن اهداف کمک خواهد کرد، تکنیک SMART است. در این روش می بایست هر یک از المان های زیر در مورد اهداف بررسی شوند :
- خاص (Specific)
- قابل اندازه گیری (Measurable)
- قابل دستیابی (Achievable)
- واقع گرایانه (Realistic)
- محدود به زمان مشخص (Time-bound)
9 روش برای جلوگیری از اشتباهات عملکرد برنامه های بازاریابی کدامند؟
- استراتژی (Strategy)
استراتژی در مدل سوستک در واقع به این موضوع می پردازد که چه برنامه ای برای دستیابی به اهداف وجود دارد؟ شما باید برای کمپین های بازاریابی خود استراتژی داشته باشید و استراتژی این اطمینان را به شما می دهد که پیام بازاریابی شما در کلیه پلتفرم ها و کانال های بازاریابی ثابت و یکسان است و در نتیجه شما می توانید از این بین، بهترین کانال بازاریابی را برای خود تشخیص دهید. مدل RACE در این بخش به شما کمک خواهد کرد.
- تاکتیک ها (Tactics)
T در مدل SOSTAC، همان تاکتیک است. تاکتیک ها در واقع از یک سری ابزار بازاریابی خاص برای دستیابی به اهداف کمپین های بازاریابی استفاده می کنند. به عنوان مثال در کمپین های بازاریابی دیجیتال، تاکتیک ها ممکن است از ابزار دیجیتال زیر استفاده کنند :
- بهینه سازی موتور جستجو (SEO)
- پرداخت به ازای کلیک (PPC)
- ایمیل مارکتینگ
- بازاریابی شبکه های اجتماعی
- بازاریابی محتوایی
- همکاری در فروش (Affiliate Marketing)
- وب سایت شرکت
فاکتور دیگری که در این بخش و هنگام انتخاب ابزار بازاریابی باید به آن توجه کرد این است که آیا مخاطب هدف ما از آن ابزار استفاده می کند یا نه. به عنوان مثال در صورتی که مخاطب شما نسل Z باشد شاید سوشال مدیا مارکتینگ، ابزار مناسبی باشد.
برنامه بازاریابی استراتژیک چیست؟
- عملکرد ها (Actions)
بخش Action در مدل ساستک به این موضوع اختصاص دارد که قرار است چگونه برنامه، به عمل تبدیل شود. در واقع اینجاست که تمام حرف ها جامه عمل به تن می کنند. در این بخش هر آنچه که برای تاکتیک های لیست شده در برنامه نیاز است، در نظر گرفته می شود. به عنوان مثال پاسخ به این که قرار است چه چیزهایی بر روی شبکه های اجتماعی پست شود؟ یا اینکه قرار است چه فعالیت هایی برای بهبود عملکرد وب سایت انجام شود؟ اینجا شکل می گیرند. گانت چارت (GANTT chart) از جمله مهم ترین ابزار کاربردی در این بخش است.
- نظارت بر عملکرد (Control)
آخرین گام در کاربرد مدل ساستک به اینکه چگونه بر عملکرد خود نظارت داشته باشیم اختصاص دارد. ما در این مرحله می سنجیم که آیا به اهداف تعیین شده دست پیدا کرده ایم یا خیر. در این بخش به سراغ KPI ها (Key performance indicators) یا همان شاخص های کلیدی عملکردی که پیش از این تعریف کرده ایم می رویم تا ببینیم که کمپین بازاریابی ما تا چه اندازه موفق بوده است. در این قسمت می توان از ابزار گوناگون برای سنجش عملکرد استفاده کرد، به عنوان مثال برای ردگیری میزان نرخ تبدیل در وب سایت می توان از Google Analytics بهره برد.
شاخص های کلیدی عملکرد (KPIs) چیست و چگونه برای کسب وکار خود KPI تعریف کنیم؟
مدل بازاریابی ساستک به شما در طراحی مارکتینگ پلن، کمپین بازاریابی یا هر برنامه ریزی دیگری در حوزه بازاریابی کمک خواهد کرد. چنانچه به کمک بیشتری در هر یک از این زمینه ها احتیاج داشتید با ما در تماس باشید.
