برنامه بازاریابی استراتژیک یا Strategic Marketing Plan فرآیندی است که پرسنل مدیریتی و عملیاتی شرکت، برای طراحی و اجرای مؤثر استراتژی های بازاریابی در نظر میگیرند. برنامه بازاریابی استراتژیک ، ابعاد مختلف بازاریابی شرکت و توسعه ی کسب وکار را مورد توجه قرار میدهد. برای اجرای مؤثر این برنامه ریزی بازاریابی استراتژیک، موارد زیر را باید در نظر گرفت :
شناسایی فرصت های ارتقای کسب وکار و ارزیابی فرصت های استراتژی بازاریابی؛ تحقیق، تحلیل و شناسایی بازارهای هدف؛ سازماندهی یک جایگاه استراتژیک برای شرکت به منظور پیگیری و چگونگی اجرای استراتژی؛ تدوین و اجرای یک برنامه ی بازاریابی و سپس اندازه گیری و ارزیابی نتایج فعالیت های بازاریابی استراتژیک شرکت، مقاله برنامه ریزی استراتژیک چیست را مطالعه کنید.
برنامه های بازاریابی استراتژیک
برنامه ریزی استراتژی بازاریابی، فعالیت های مشتری محور را با مسیر کلی که لازم است برای رسیدن به موفقیت طی شود، ادغام میکند. برای مثال تقسیم بندی بازار در بازاریابی استراتژیک نقشی حیاتی را ایفا میکند؛ تفاوتهای جغرافیایی و جمعیتی بازارهای هدف، می تواند بر روی عادات خرید مشتریان شما تأثیر بگذارد. برنامه ریزی بازاریابی استراتژیک به شما کمک می کند که این تفاوت ها را شناسایی کرده و با توجه به آن، پیام بازاریابی خود را به گوش مشتریان هدف برسانید و سپس محصولات و خدمات کسب و کار خود را با نیازهای فردی قسمت های مختلف بازار هماهنگ کنید.
ایجاد برنامه بازاریابی استراتژیک
فرآیند برنامه بازاریابی استراتژیک به طور معمول سه مرحله ی زیر را در بر می گیرد :
بخش بندی بازار
- جغرافیایی
- جمعیت شناختی
- روان شناختی
- رفتار شناسی
فرم دادن و شرح توضیحات بخش های بازار
- پتانسیل درآمدی
- پتانسیل سهم بازار
- پتانسیل سودآوری
توسعه ی استراتژی بازاریابی مربوط به بخش بندی های بازار
- رهبریت بازار یا توسعه ی خط محصول
- بازاریابی انبوه یا بازاریابی هدف گذاری شده
- فروش مستقیم یا غیر مستقیم
پس از تحلیل بخش بندی های بازار، علایق مشتریان و فرآیند خرید، زمان خلق و تهیه ی برنامه ی بازاریابی استراتژیک است.
برنامه بازاریابی استراتژیک معمولا شامل اطلاعات درج شده در زیر، می شود :
- تحلیل وضعیت – شرکت در حال حاضر در چه موقعیت و جایگاهی قرار دارد؟
- ویژگی های بازار
- شاخص های کلیدی موفقیت
- ملاحظات تکنولوژیک
- محیط قانونی
- محیط اجتماعی
- مشکلات و فرصت ها
- اهداف بازاریابی – مدیران می خواهند شرکت به چه موقعیتی دست یابد؟
- شرح توضیحات محصول
- بازار هدف
- حجم بازار از نظر دلار یا تعداد واحد خریداران
- استراتژی بازاریابی – شرکت برای رسیدن به هدفش، باید چه کاری انجام دهد؟
- استراتژی محصول
- استراتژی قیمت گذاری
- استراتژی ترفیع
- استراتژی توزیع
- طرح ریزی استراتژی بازاریابی
- هر برنامه ی بازاریابی استراتژیک باید 5 جز زیر را داشته باشد
- جایگاه یابی شرکت : در این بخش جایگاه شرکت از منظر مالی و در مقایسه با شرایط بازار و رقبا مشخص می شود، و در نهایت جدول تحلیل SWOT برای شرکت به دست می آید تا نقاط ضعف و قوت و فرصت ها و تهدید های آن شناسایی شود.
- اهداف و استراتژی ها : یک برنامه بازاریابی استراتژیک بدون اهداف و استراتژی قابل اجرا نخواهد بود. اهداف منطق منابع تولید، توزیع و بازاریابی را در دنیای واقعی مشخص می کند. اهداف و استراتژی های شرکت مشخص می کند، باید از چه تاکتیک هایی استفاده کنیم.
- فرصت های بازار : یک برنامه بازاریابی استراتژیک خوب باید فرصت های موجود در بازار، که ممکن است در بلند مدت تاثیرگذاری زیادی بر شرکت داشته باشد، را شناسایی کند. به این صورت تیم اجرایی قادر خواهند بود منابع خود را به مواردی اختصاص دهد که بیشترین بازخورد و منفعت را به شرکت می رسانند.
- تعریف بازار هدف : بسیار مهم است که گروه و مخاطبان هدف خود را برای تمام محصولات و خدمات تان، شناسایی کنید. شناسایی بازار هدف به شما کمک می کند که راحت تر در مورد نیازها، خواسته ها و حتی ترجیحات مخاطبان تان تحقیق کنید و از این طریق میزان فروش خود را افزایش دهید.
- بودجه ی بازاریابی : آخرین و مهم ترین جز در برنامه بازاریابی استراتژیک، مشخص کردن بودجه ی مورد نیاز برای انجام برنامه های بازاریابی است. تعیین بودجه کمک می کند قادر باشید اولویت های اجرایی خود را متناسب با بودجه ای که در اختیار دارید، شناسایی کنید.
کاربردهای برنامهی بازاریابی استراتژیک
با اجرای برنامه بازاریابی استراتژیک ، شرکت می تواند کسب وکار روزانه ی خود را هدایت کرده و برای تصمیم گیری های کوتاه مدت و بلند مدت از آن استفاده کند. اجرای برنامه ی بازاریابی استراتژیک، به شرکت ها برای تدوین و اجرای کمپین های بازاریابی یکپارچه کمک می کند. برنامه بازاریابی استراتژیک ، در رابطه با توسعه ی محصولات و خدمات، توسعه ی پیشنهادات تجاری به منظور گسترش برنامه ی فروش شرکت نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
چگونگی استفاده از برنامه بازاریابی استراتژیک
وقتی تیم اجرایی شرکت برنامه بازاریابی استراتژیک را تدوین کرد، نوبت به مرحله ی بعدی می رسد، یعنی تهیه کردن برنامه های تاکتیکی بازاریابی و ملزومات پروژه برای اجرای برنامه تدوین شده.
برنامه های تاکتیکی معمولا موارد زیر را شامل می شوند :
- برنامه توسعه محصول
- برنامه ارتباطات بازاریابی
- برنامه توسعه و گسترش فروش
- برنامه خدمات مشتریان
چارچوب زمانی برنامه بازاریابی استراتژیک
برنامه ریزی بازاریابی استراتژیک، فرآیندی نیست که تنها یکبار اجرا شود و سپس پایان پذیرد؛ بلکه عملی کاملا مستمر است. معمولا شرکت ها این برنامهی بازاریابی استراتژیک را طوری طراحی میکنند که دورههای کوتاه مدت (یک ساله) و بلند مدت (دو، سه و پنج ساله) را پوشش می دهد.
هنگامی که یک برنامه بازاریابی استراتژیک به اجرا گذاشته می شود، شرکت آن را به طور آزمایشی برای شش ماه تا یک سال اجرا می کند، و سپس با سنجش نتایج روش های بازاریابی اجرا شده، آن را مورد ارزیابی قرار می دهد. شرکت باید بعد از ارزیابی اجرای شش ماهه یا یک ساله ی برنامهی بازاریابی استراتژیک، به بهبود فعالیت هایی بپردازد که انتظارات لازم را برآورده نکرده و برنامه هایی را که به موفقیت رسیده است را توسعه دهد و تکرار کند.
قالب معمول در برنامه بازاریابی استراتژیک
بهترین و ساده ترین قالب برای نوشتن یک برنامه بازاریابی، بخش های زیر را شامل می شود :
بخش اول : خلاصه مدیریتی
این بخش را باید در مرحله ی آخر و پس از اتمام نگارش سایر بخش ها، بنویسید. همانطور که از نام آن پیدا است این بخش خلاصه ای است از کل بخش هایی که در برنامه ی بازاریابی نوشته می شود. این بخش نمایی کلی از برنامه ی بازاریابی شما ایجاد می کند و فهم آن را برای مدیران آسان تر می نماید.
بخش دوم : مشتریان هدف
این بخش مشتریان شما را به طور کامل وصف می کند، و تمام خصوصیات جمعیت شناختی، روان شناختی و …. و نتیجه ی تحقیق شما در مورد آنها را مشخص می کند.هرچه قدر در شناخت مخاطبان هدف خود شفاف تر عمل کرده باشید ، با زبان آنها آشنا تر خواهید بود، در نتیجه در انتخاب و اجرای کمپین و تبلیغات خود بهتر عمل می کنید.
بخش سوم : گزاره ی فروش منحصر به فرد
این بخش نقاط تمایز شما را نسبت به رقبایتان مشخص می کند. در انتخاب و معرفی این بخش باید دقت لازم را داشته باشید و سعی کنید ادعای شما خلاف واقع نباشد. و آن را مختصر و گیرا بنویسید.
بخش چهارم : قیمت گذاری و استراتژی جایگاه یابی
قیمت گذاری و استراتژی جایگاه یابی برند شما باید تنظیم شده و منطبق باشند. برای مثال اگر در نظر دارید افراد متوسط جامعه را هدف قرار دهید، نباید قیمت خود را بالاتر از میزان مشخصی انتخاب کنید، چرا که در این صورت مخاطبان هدف تان از محصول شما خرید نخواهند کرد. در این بخش تمایلات جایگاه یابی خود و نحوه ی انطباق و حمایت قیمت گذاری صورت گرفته از این انتظارات را مشخص کنید.
بخش پنجم : برنامه توزیع
این بخش به صورت جزئی مشخص می کند، مخاطبان و مشتریان شما از طریق چه کانال هایی به محصول شما دسترسی پیدا می کنند. در این بخش استراتژی های توزیع مشخص می شود. به یاد داشته باشید می توانید برای مشتریان و بازار هدف خود از چندین کانال توزیع استفاده کنید.
مزایای برنامه بازاریابی استراتژیک
مزیت اولیه ی برنامه بازاریابی استراتژیک ، ارائه مسیر مشخص و مدون بازاریابی است که کسب وکار شما را، به درستی به سمت اهداف و مقاصدتان راهنمایی میکند. دومین مزیت برنامه ریزی استراتژیک، ایجاد یک سیستم پیام رسانی یکپارچه و مستمر است که می توان از آن در داخل و خارج شرکت بهره برد. سیستم بازاریابی استراتژیک موجب کارآیی شرکت می شود، چرا که کارکنان و مشتریان در مورد نوع و کیفیت خدمات شرکت و چگونگی ارائه ی آن آگاه می شوند و به سمت یک هدف مشترک حرکت می کنند.
نتیجهگیری
برای داشتن یک برنامه ریزی بازاریابی استراتژیک موثر، انجام تحقیقات گسترده و شناسایی کامل بازار هدف، ضروری است. مسأله ی شناخت بازار هدف بسیار مهم است، اینکه آنها چگونه فکر می کنند؟ چه احساسی دارند؟ شغل شان چیست؟ سن شان چقدر است؟ کجا زندگی می کنند؟ و سرگرمی آنها چیست؟ و… برای اینکه محصولات و خدمات، سازگار با نیازهای بازار هدف باشد، باید بتوان مانند آنها زندگی کرد، فکر کرد، نفس کشید و احساس کرد.
نکته ی دیگری که شرکت ها باید به آن توجه کنند این است که بازاریابی را همزمان با تولید و گسترش محصولات و خدمات شان انجام دهند تا از فروش محصول اطمینان یابند، نه اینکه بعد از پایان تولید محصول و خدمت، برای فروش آن به بازاریابی پرداخته و به دنبال بازار هدف باشند.از اینرو تهیه ی برنامه بازاریابی استراتژیک به شما کمک می کند، فرآیند بازاریابی خود را مرحله به مرحله پیش ببرید و از مسیر خارج نشوید.
4 پاسخ
سلام ممنون از مطالب خوب شما خانوم احمدپور لذت بردم .
سلام دوست عزیز
از حسن توجه شما سپاسگزاریم.
سلام
ممنون از زحمات شما. متاسفانه در متن انسجامي وجود ندارد و در 3 بخش جدا مراحل تهيه marketing plan آورده شده كه مشخص نيست كداميك بايد اجرايي شود. لطفا توضيح بفرماييد.
1.فرآیند برنامه بازاریابی استراتژیک به طور معمول سه مرحله ی زیر را در بر می گیرد :
2.هر برنامه ی بازاریابی استراتژیک باید 5 جز زیر را داشته باشد
3.بهترین و ساده ترین قالب برای نوشتن یک برنامه بازاریابی، بخش های زیر را شامل می شود :
مخاطبي كه بدنبال تهيه پلن بازاريابي به اين صفحه مراجعه مي كند به هدف خود نميرسد.
دوست ارجمند با سلام، از حسن توجه شما سپاسگزاریم
لازم به ذکر است مقاله حاضر با عنوان “برنامه بازاریابی استراتژیک چیست؟” نوشته شده است و به منظور راهنمایی گام به گام جهت نوشتن برنامه استراتژیک بازاریابی تدوین نشده است. از اینرو ممکن است به نظر منسجم نرسد چراکه هدف ما در این مقاله ارائه تعریف های مختلف و کاربرد این برنامه و معرفی اجزای آن بوده است. چنانچه به دنبال راهنمای گام گام جهت تهیه ی برنامه بازاریابی استراتژیک هستید به شما پیشنهاد میکنیم مقاله زیر را در این خصوص مطالعه فرمایید و چنانچه به کمک نیاز داشتید با ما تماس بگیرید.
https://beloved.marketing/business-strategy/