معمولاً این تصور در بین افراد حاکم است که طراحی لوگو اصول خاصی ندارد و تنها بر پایهی خلاقیت و هنر شخص صورت میگیرد و صرفاً وسیلهای است برای هویت بخشی؛ یعنی لوگو همچون اثر انگشتی میماند که به شناسایی هویت شرکت شما کمک میکند. ولی برای طراحی لوگو قواعد خاصی وجود دارد که میتوان آنرا به صورت SMART نشان داد:
Simple + Memorable + Appropriate + Resizable + Timeless = SMART
در ادامه به بحث دربارهی این مطلب میپردازیم که چرا رعایت این فاکتورها، به ایجاد لوگویی هوشمندانه (SMART) منتهی میشود.
اصل سادگی در طراحی لوگو (Simple)
اکثر لوگوهایی که در طول تاریخ، توانستهاند از فراز و نشیب سلیقهی عمومی عبور کنند، طرحی ساده داشتهاند. اگر طراحی لوگو با پیچیدگیهایی همراه شود، طراح چارهای جز این ندارد که به مرور آنرا سادهتر کند تا بهتر در ذهن بماند و راحتتر شناسایی شود. برای اثبات این مدعا میتوان به تکامل لوگوی استارباکس توجه کرد.
هر چه لوگو ساده باشد، بهتر در ذهن نقش میبندد و از این حیث بهترین راه برای انتقال نیاز مشتری است. طراحی لوگو اگر با پیچیدگی، شلوغی و ابهام همراه شود، مکانیزم خودتخریبیاش فعال میشود و طرح را با شکست مواجه میکند. توجه داشته باشید که هیچ طرحی نمیتواند دقیق، تمام آنچه که میخواهیم را بیان کند. در طراحی لوگو، پرداختن به جزئیات زیاد طرح را پیچیدهتر کرده و پیام اصلی را مبهمتر میسازد.
طراحی لوگویی به یاد ماندنی (Memorable)
لوگو جزئی از هویت برند است که احتمالاً در جایجایِ ارتباطاتِ شرکتی به چشم میخورد. به همین دلیل برای برندها مهم است که مردم آن را به خاطر بسپارند و هر وقت آنرا میبینند، به یاد بیاورند. یکی از راههای طراحی لوگویی به یادماندنی، رعایت اصل سادگی است؛ چرا که مردم اشکال ساده را سریع به خاطر میآورند.
رنگ نیز نقشی حیاتی برای تثبیت لوگو در ذهن مردم بازی میکند. این مطلب را میتوان با عوض و بدل کردنِ ترکیبرنگیِ برندهای رقیب به اثبات رساند. همانطور که مشاهده میشود رنگها اولین چیزی هستند که توجه ما را جلب میکنند. مغز، رنگها را زودتر از شکل، تایپوگرافی و … درک میکند.
تناسب با هویت سازمانی (Appropriate)
طراحی لوگو باید متناسب با مخاطبان، ماموریت، چشمانداز، شخصیت برند و … اتفاق بیفتد. مثلاً اگر مخاطبانتان کودکان هستند، باید به شکل و شمایلهای فانتزی توجه کنید. ولی اگر قرار است با شرکتهای حقوقی ارتباط داشته باشید، یقیناً نمیتوانید از همان طرحی استفاده کنید که برای کودکان استفاده کردید.
در اینجا با آزمایشی همچون آزمایش بالا، این مطلب را به اثبات میرسانیم که استایلی (Style) که برای یک برند مناسب است، لزوماً برای دیگری این طور نیست. به همین دلیل به جای رنگها، استایلِ برندها را با هم جابهجا میکنیم. همانطور که مشاهده میکنید گرچه برندهای انتخاب شده آنقدرها از نظر سبک و سیاق از هم دور نیستند ولی به نظر میآید آنچه برای یک برند خوب و مناسب است، حتی میتواند جذابیت برند نظیرش را کاهش دهد.
اصل اندازهپذیری در طراحی لوگو (Re sizable)
یک لوگوی تجاری ممکن است در مکانهای مختلفی استفاده شود؛ از روی یک خودکار گرفته تا یک ساختمان! بنابراین در تمامی حالات، چه وقتی اندازهی طرحتان 2 میلیمتر است و چه وقتی 10 متر، باید جزئیاتش مشخص و واضح باشد. به همین دلیل در طراحی لوگو باید از فرمت برداری (Vector) استفاده کرد تا بتوان اندازههای متنوعی از آن استخراج کرد.
جاودانگی لوگوها (Timeless)
در طراحی لوگو این مطلب را مد نظر داشته باشید که یک لوگوی خوب میبایست مستقل از زمان باشد و با مُد تغییر نکند. توصیه میکنم مدها را به صنعت پوشاک واگذار کنید. در این صنعت، مُدها میآیند و میروند. وقتی دربارهی عوض کردن شلوار جین یا حتی خرید یک دامن نو حرف میزنیم، این کارِ ما نه تنها عجیب به نظر نمیرسد بلکه بسیار طبیعی و نرمال است.
اما در جایی که صحبت بر سر هویت برند است، تعویض مداوم عناصر هویتی (مثلاً تعویض هر سالهی آن) کار درستی به نظر نمیرسد. این کار دقیقاً مثل آن میماند که شما هر لحظه تصمیم بگیرید اسم یا اثر انگشت خود را عوض کنید. اما در دورههای بلند مدت آپدیت لوگو (البته با حفظ المانهای اساسی آن) میتواند به طراوت برند کمک کند. این تغییر همچنین میتواند نشاندهندهی تغییرات اساسی در خود برند باشد؛ مثلاً تغییر چشمانداز یا ماموریت. بنابراین توجه ما به آن دسته از لوگوهایی است که در کوتاه مدت و بدون هیچ دلیلی چهرهی خود را عوض کردهاند.
برای آنکه اثر مد بر روی لوگوها را درک کنید، خوب است که نگاهی به تغییر لوگوی مایکروسافت در طول زمان داشته باشید.
اما در مورد لوگوی رادیو شَک (Radio Shack)، داستان به گونهی دیگری است. طراحی این لوگو گرچه به دهههای 60 و 70 میلادی بازمیگردد، نه تنها قدیمی به نظر نمیرسد بلکه هنوز طراوت و تازگی در آن حس میشود.
همانطور که ملاحظه کردید در طراحی لوگو، زمانی که اصل سادگی رعایت شود، طرح را بهیادماندنی تر میکند. رنگ نیز در به خاطر سپردن آن نقش به سزایی دارد. ولی اگر لوگویی بدون در نظر گرفتن عواملی که با آنها درگیر است طراحی شود، با شکست روبرو خواهد شد. همچنین تا جایی که امکانپذیر است لوگو را باید به گونهای طراحی کرد که به تغییر کوتاه مدت و بی دلیل احتیاجی نداشته باشد. حتی اگر تمام این نکات را رعایت کنیم ولی به اندازهپذیری آن توجه نکنیم، نمیتوانیم از آن در اندازههای گوناگون بهره ببریم. با رعایت همهی این نکات است که میتوانیم لوگویی موفق خلق کنیم و بر روی موفقیت برند خود نیز، تاثیری مثبت برجای بگذاریم.