به غیر از از سئوی داخلی (on-page) هیچ چیز به اندازه طراحی وب سایت و توسعه آن، عملکرد یک وب سایت را تحت تاثیر قرار نمیدهد. در واقع یک سایت حتی اگر سئوی داخلی فوق العاده عالی و لینک های قوی هم داشته باشد، در بیشتر مواقع معماری کدگذاری شده ضعیفی دارد.
اصولا کسب و کارها زمانی به بازاریابان مراجعه می کنند که سایت طراحی و حتی کدنویسی شده است. آنگاه اکثرا مجبور خواهند بود هزاران و یا شاید میلیونها تومان صرف این کنند که موتورهای جستجو مثل گوگل سایتشان را به آسانی پیدا نماید. و تازه بعد از این میتوانند شروع به بهینه سازی، ارتقا و بازاریابی سایت نمایند.
مشکل اصلی این است که انجام کارهایی که باعث شود سایت به وسیله موتورهای جستجو مثل گوگل یا یاهو به آسانی یافت شود نباید به بعد از طراحی سایت موکول شود بلکه باید در حین طراحی و ایجاد وب سایت نیز به آن توجه کرد. این کار وظیفه یک توسعه دهنده وب (Web Developer) است. آنها همه چیز را کدگذاری می کنند، پس به خاطر گل روی HTML و سایر زبان های برنامه نویسی وب هم که شده این کار را به درستی و در زمان مناسب انجام دهید.
آنچه که مورد توجه اغلب طراحان وب سایت و مشتریان آنها است زیباتر شدن سایت یا اطمینان از این مساله است که سایت وظایفش را به درستی انجام دهد. ولی آنچه که از قلم میاندازند و به آن توجه نمی کنند این است که پس از آن چه اتفاقی می افتد. وقتی این مساله را با آنها در میان می گذارید می گویند ما وظایف مان را انجام دادیم بعد از آن دیگر به ما مربوط نمی شود!
طراحی وب سایت با”بازاریابی”آغاز می شود
متاسفانه این نوع از طراحی وب سایت که گفتیم کوتاه نگرانه است و بسیاری از شرکت های ساخت وب سایت در ایران نیز اینگونه عمل می کنند. هر طراحی سایتی باید با بازاریابی آغاز شود. این بازاریابی است که مشخص می کند از نظر بصری چه چیز مناسب است و باید از چه عناصری استفاده کرد. این بازاریابی است که قالب سایت را تعیین می کند.
این بازاریابی است که Navigation مناسب سایت را تعیین می کند. این بازاریابی است که اطمینان حاصل می کند که آیا طراحی بهترین قابلیت استفاده را دارد یا به نیازها و الزامات مخاطب توجه می کند یا خیر. این بازاریابی است که در پایان آن سایت را به ماشین تولید درآمد کسب و کار تبدیل می کند. پس طراحی وب سایت با بازاریابی آغاز می شود.
در این مقاله سعی کردیم تا لیستی از بیش از 100 پرسش برای تعیین دامنه فعالیت پروژه های توسعه و ایجاد وب سایت در اختیارتان قرار دهیم. فکر کردن به این سوالات قبل از هر چیز باعث می شود که هزینه های تغییرات ناگهانی پروژه به حداقل برسد و محصول نهایی کاملا مطابق با خواسته های شما به عنوان مشتری باشد.
این سوالات به ما اجازه می دهد که:
- از کسب و کار خود درک مناسبی پیدا کنیم و بفهمیم که مخاطبان مان چه کسانی هستند و به دنبال چه می باشند.
- شعاری متناسب با نیازهای مشتریان بسازیم وب سایتی ایجاد کنیم که انتظارات آنان را برآورده سازد.
- سایتی بسازیم که برای ورود به بازار آنلاین آماده باشد و به ارزش های اساسی کسب و کار و چشم انداز پایبند باشد.
بیش از 100 پرسشی که باید قبل از طراحی و ایجاد وب سایت پرسید
این سوالات در دو بخش اطلاعات پیش از ساخت سایت و همچنین دامنه و ویژگی های سایت آورده شده اند:
اطلاعات پیش از ساخت سایت
- مخاطبان هدفتان (Target Market) را مشخص کنید. منظور از مخاطبان هدف همان اشخاصی است که به احتمال زیاد به محصول یا خدمتی که ارائه می کنید علاقه نشان می دهند.
- هدف وب سایت چیست؟ تعیین هدف مهم ترین و ابتدایی ترین مرحله برای شروع هر کاری بوده و نقشه راه را برای ما مشخص می کند، شما ممکن است با ایجاد سایت به دنبال اهداف متنوعی چون افزایش سهم بازار، افزایش فروش، ارتباط با مشتریان بالقوه، افزایش آگاهی از برند و … باشید.
- ارزش های اساسی شرکت شما چیست و چگونه آنها را به بازدیدکنندگانتان معرفی می کنید؟
- چه چیز شما را از رقبایتان متمایز می کند؟ این مزیت رقابتی می تواند شامل مواردی مثل هزینه کمتر، تنوع بیشتر، سرعت ارسال، توجه به مشتری، پرسنل متخصص و … باشد.
- چرا مردم باید به جای رقبای تان با شما کار کنند؟ شناخت و توسعه مزیت رقابتی به همراه شناسایی نقاط ضعف رقبا به مخاطبان تان کمک می کند تا دلیلی برای انتخاب شما از میان هزاران رقیب فعال در این زمینه بدهد.
- سبک و نوع وب سایت مورد نظرتان را توضیح دهید.
- آیا شرکت شما با رنگ های خاصی شناخته می شود که باید از آنها استفاده کنید؟ برخی از برندها علاوه بر لوگو و شعار مشخص دارای یک یا چند رنگ سازمانی نیز می باشند که نشان دهنده هویت آن سازمان است. در ساخت سایت باید به این رنگ ها نیز توجه کرد تا یکپارچگی عناصر بازاریابی حفظ شود.
- آیا برای رنگ های سازمانی خود می توانید شماره پنتون (Pantone Numbers) تهیه کنید؟ سیستم تطبیق رنگی پنتون، سیستمی استاندارد برای رنگ هاست که با اختصاص کد مشخص برای رنگ ها به شما این امکان را می دهد که یکپارچگی رنگ ها را در کلیه ابزار بازاریابی خود حفظ نمایید.
- آیا چیز دیگری مثل بروشور، کاتالوگ، سربرگ یا نشریه وجود دارد که نیاز باشد سایت از طرق مختلف مثل رنگ، ساختار یا طراحی با آن هماهنگ و یکپارچه شود؟ این موارد را شناسایی کنید.
- از چه چیز وبسایت فعلی تان بیشتر خوشتان می آید؟ اگر در حال حاضر صاحب وب سایت و در برخی از موارد از عملکرد آن راضی هستید، لیستی از نقاط قوت سایت فعلی خود تهیه نمایید تا از آنها در طراحی جدید سایت خود نیز استفاده کنید.
- آیا قابلیت یا گزینه ای در وب سایت فعلی شما وجود دارد (به غیر از محتوا) که بخواهید آن را نگه داشته و حفظ کنید؟
- 3 مورد که مایه سرخوردگی و خجالت شما از وب سایت فعلی تان است را نام ببرید؟ شناسایی نقاط ضعف وب سایت و راه حل هایی برای بهبود آنها، از تکرار اشتباهات در ساخت سایت جدید جلوگیری می کند.
- وب سایت های رقبای شما در حال حاضر چه ویژگی هایی دارند که شما نیز می خواهید داشته باشید؟
- آیا هیچ وب سایتی با طراحی خاصی وجود دارد که به آن علاقه مند باشید؟ لیستی از لینک های طرح های سایت مورد علاقه خود را تهیه کنید.
- آیا طرح، گزینه یا ویژگی خاصی در این وب سایت ها وجود دارد که بخواهید در سایت خود نیز بگنجانید؟
- چه مواردی در دیگر وب سایتها دیدهاید و واقعا آنها را دوست داشتهاید؟ این کار به بنچ مارکینگ (bench marking) یا الگوبرداری از بهترین اقدامات سایر سازمان ها و وب سایت ها که به بهبود عملکرد سازمان می انجامد، کمک می کند.
- چه مواردی در دیگر وب سایت ها دیده اید و واقعا از آنها متنفر بوده اید؟
- 3 مورد که در طراحی وب سایت جدید شما بیشترین اهمیت را دارند، نام ببرید. تعیین اولویت ها در مرحله پیش از طراحی وب سایت به صرفه جویی در هزینه، زمان و دستیابی به اهداف با اولویت بیشتر در کمترین زمان کمک می کند.
- 3 مورد که در طراحی وب سایت جدید شما کمترین اهمیت را دارند، نام ببرید.
- هاست وب سایت شما کجا خواهد بود؟ اگر بخواهید در فضای مجازی حضور داشته باشید علاوه بر طراحی سایت نیازمند سرویس هاست یا میزبانی نیز هستید. هاست در واقع فضای مشخصی روی سرورهاست که می توان داده ها را روی آن ذخیره کرد.
- آیا دسترسی کامل دارید؟
- آیا میتوانید نام کاربری(Username) و پسورد ایجاد کنید؟
- از طرف شما چه کسی مسئول طراحی وب سایت است؟ فردی را در داخل شرکت مسئول پروژه لانچ وب سایت جدید نمایید.
- آیا پیمانکاران دیگری هم وجود دارند؟ باید مشخص کنید که مراحل مختلف ساخت و طراحی وب سایت بر عهده چه کسانی در داخل شرکت یا چه شرکت های خارجی است. و اینکه آیا قصد برون سپاری دارید یا خیر.
- چه کسی و چگونه نگهداری از وب سایت را مدیریت می کند؟ تعیین کنید که پس از بالا آمدن سایت مراحل بعدی مدیریت و به روز رسانی سایت بر عهده کیست و چه برنامه ای برای این کار دارد.
- آیا بودجه مشخصی برای این کار در نظر گرفته اید و مجبورید تا آن سقف هزینه کنید؟ قبل از هر کار هزینه های احتمالی اعم از خرید دامین، طراحی سایت، تهیه محتوا، مدیریت سایت و … را پیش بینی و با بودجه مور نظر خود مقایسه نمایید.
دامنه و ویژگی های سایت
- آیا هاست فعلی شما کلیه نیازهای وب سایت شما (فضا، پهنای باند، پایگاه داده و …) را برآورده می کند؟
- آیا میخواهید یا نیاز دارید به فروشنده هاست جدیدی مراجعه کنید؟ باید نوع تغییرات مدنظر خود را با ظرفیت هاست فعلی خود مقایسه نمایید.
- آیا برای یافتن هاست مناسب نیاز به کمک دارید؟ برخی از شرکت های طراحی و توسعه وب سایت این خدمات را برای شما انجام خواهند داد و یا به شما در این زمینه مشاوره خواهند داد.
- آیا در حال حاضر URL موردنظر خود را دارید؟ منظور از URL همان آدرس سایت شماست که نباید توسط سایر شرکت ها ثبت شده باشد، چرا که در این صورت باید آن را خریداری نمایید.
- اگر نه، آیا برای انتخاب و ثبت یک URL خوب به کمک احتیاج دارید؟
- آیا در حال حاضر لوگوی مشخصی دارید یا باید یک لوگو طراحی کنید؟
- اگر در حال حاضر لوگو دارید آیا به فایل های اصلی آن دسترسی دارید؟ فایل باکیفیت و با فرمت مخصوص برای برخی از طراحی های سایت لازم است که اگر به این فایل ها دسترسی نداشته باشید نیازمند طراحی مجدد آنها خواهید بود.
- آیا احتیاج به ساخت فاوآیکون (Favicon) دارید؟ به تصاویر کوچکی که به شکل آیکون در کنار آدرس سایت شما در قسمت آدرس مرورگر قابل مشاهده است فاوآیکون گفته می شود.
- آیا تگ لاین (Tagline) خاصی دارید که بخواهید از آن استفاده کنید یا برای ساخت آن برای سایتتان به کمک احتیاج دارید؟ در مقالات پیشین به توضیح کامل تگ لاین پرداخته ایم.
- آیا معماری وبسایت جدیدتان تکمیل شده یا اینکه جزو برنامه های پیش رویتان است؟
- تخمین میزنید وب سایت پایانی چند صفحه خواهد بود؟
- آیا وایرفریم (Wireframes) صفحه های تان آماده است یا اینکه ساخت آنها را در برنامه هایتان قرار داده اید؟ وایر فریم در واقع راهنمای تصویری کامل از وب سایت است که قبل از شروع طراحی سایت تهیه می شود و چهارچوب کلی سایت را مشخص می‌کند.
- آیا برای وب سایت محتوا دارید یا تهیه محتوا بخشی از برنامه کاری آینده شما است؟
- چند صفحه محتوا باید ایجاد شود؟
- آیا محتوای خود را از بیرون تهیه و قالب بندی می کنید یا قصد دارید خودتان این کار را بکنید؟ پیش از این به اهمیت و نقش بازاریابی محتوا در جذب مخاطبان و افزایش آگاهی از برند پرداخته ایم. شما پیش از توسعه وب سایت خود باید در مورد برون سپاری یا استخدام یک مدیر محتوا تصمیم بگیرید.
- آیا میان سایت و محتوا هیچ ارتقای متقابلی (Cross Promotion) وجود خواهد داشت؟ با استفاده از این تکنیک و مثلا قرار دادن لینک محتوایی که تهیه کرده اید در شبکه های اجتماعی گوناگون می توانید هم به ارتقای سایت و هم محتوای خود کمک کنید.
- درباره ارتقای متقابل محتوا جزییات بیشتری آماده کنید.
- آیا شما یا تیمتان برای آپدیت کردن وب سایت، انتشار محتوا و … نیاز به آموزش دارید؟
- انتظار دارید که بازدیدکنندگان چه نوع اقداماتی در وب سایتتان انجام دهند؟ تا آنجا که می توانید از تعامل کاربران در وب سایت خود بهره ببرید.
- آیا در نظر دارید که از عکس های خاصی استفاده کنید؟ مثل عکس های از محیط داخلی سازمان و پرسنل، محصولات، گواهینامه ها، پروژه های تکمیل شده و …
- آیا مالک کلیه حقوق این فایل ها هستید؟ قوانین کپی رایت را در استفاده از هرگونه عکس رعایت کنید.
- آیا می توانید فایل های با کیفیت (Hi-Res) تهیه کنید؟ همواره از عکس های با کیفیت بالا در وب سایت ها استفاده می شود.
- آیا به پیدا کردن و یا ساختن تصویر برای سایت احتیاج دارید؟
- آیا در سایت جدید امکان پخش فایل های صوتی یا تصویری نیز وجود دارد؟
- اگر بله، آیا فایل های مناسبی برای این بخش در اختیار دارید یا اینکه ساخت این محتوا در برنامه آینده تان است؟
- چه تعداد ویدیو یا فایل صوتی افزوده و یا ساخته خواهد شد؟ باید برای کلیه محتواهای مورد نیاز در سایت برنامه ریزی داشته باشید.
- آیا به ایجاد هرگونه سفارشی سازی مثلا بهینه سازی برای جستجو یا بسته بندی سفارشی سازی شده احتیاج دارید؟
- آیا به قابلیت های چت آنلاین نیاز خواهید داشت؟
- آیا هیچ فایل چندرسانه ای یا اسناد pdf وجود دارد که نیاز باشد در سایت گنجانده شود یا اینکه باید چنین فایل هایی ساخته شود؟ برخی از سایت ها کاتالوگ، دستورالعمل استفاده از محصولات، رزومه شرکت و … را در قالب فایل پی دی اف یا فیلم های آموزش در مورد محصولات خود و … را در سایت قرار می دهند،که قبل از ساخت وب سایت باید به تهیه آنها نیز توجه کرد.
- آیا این موارد باید برای جستجو بهینه سازی شوند؟ سئوی این فایل ها متفاوت از محتوای معمولی است.
- آیا بازدیدکنندگانتان نیازهای خاصی مثل فونت بزرگتر یا صفحهخوان دارند؟
- آیا سایت تان باید به گونه ی باشد که با گوشی موبایل هم به راحتی ( طراحی سایت واکنشگرا) قابل دسترسی باشد؟
- آیا هیچگونه الزامات خاصی برای موبایل دارید؟
- آیا سایت تان باید به وسیله چند زبان مختلف پشتیبانی شود؟ این مورد برای شرکت های بین المللی بسیار ضروری است.
- آیا برای تجارت الکترونیک به سیستم کارت خرید احتیاج دارید؟ یکی از نیازمندی های سایت های فروش امکان برخورداری از سبد خرید و اتصال به درگاه های پرداخت الکترونیک است.
- آیا در حال حاضر از سیستم خاصی استفاده می کنید؟
- اگر بله آیا این سیستم به ارتقا (Upgrade) احتیاج دارد؟
- آیا به سیستم مدیریت محتوا احتیاج دارید؟ امروز وجود سیستم مدیریت محتوا (CMS) برای سایت ها لازم و ضروری به نظر می رسد که پیش از این به طور مفصل به آن پردخته ایم.
- ترجیح می دهید از کدام سیستم مدیریت محتوا (CMS) استفاده کنید؟ (به عنوان مثال WordPress، Joomla، Drupal، Concrete 5، Magento و …)
- اگر ترجیح خاصی ندارید، آیا برای انتخاب بهترین CMS (سیستم مدیریت محتوا) که بتواند کلیه خواسته هایتان را پوشش دهد به کمک احتیاج دارید؟
- آیا به سطوح چندگانه دسترسی نیاز دارید؟ مثلا اینکه کارمندان فروش تنها به بخش فروش سایت دسترسی داشته باشند و کارمندان بازاریابی به بخش تهیه محتوا و دریافت ایمیل های سایت و …
- آیا احتیاج دارید که فرایندهای تایید انتشار محتوا را مدیریت کنید؟
- آیا سایت شما به بلاگ یا تالار گفتمان (Forum) احتیاج دارد؟
- آیا کاربران به هر دلیلی به عضویت در سایت شما احتیاج دارند؟ مثلا بتوانند با عضویت در سایت و برخورداری از پروفایل از سایت شما خرید انجام دهند. یا به محتوای خاصی دسترسی پیدا کنند.
- اگر اینگونه است، چرا؟
- آیا به قسمت هایی که به وسیله پسورد محافظت شود احتیاج دارید؟ مثل پروفایل هر یک از مشتریان
- چه نوع محتوایی در مناطق محافظت شده با پسورد قرار خواهد گرفت؟
- سایت جدید شما به چه تعداد فرم وب (Web Forms) احتیاج دارد؟ فرم وب یا WF قدیمی ترین مدل برای برنامه نویسی و طراحی صفحات وب به کمک رخ دادن رویدادها درون صفحه و سپس تصمیم گیری برای پاسخ و استخراج نتایج بر حسب آنهاست. مثل فرمی که برای ورود اطلاعات تماس خود به سایت پر می کنید و این داده ها در دیتابیس ذخیره و برای مدیر سایت ایمیل می شود.
- هدف هر یک از آنها چیست؟
- قصد دارید اطلاعات ارسال شده (مثل آدرس های ایمیل) را چگونه مدیریت کنید؟ همواره سیستمی برای مدیریت داده های دریافتی داشته باشید تا بتوانید در زمان مناسب به درستی از این داده ها استفاده نمایید.
- آیا به گزینه هایی که به وسیله آن بتوان مطالب را در شبکه های اجتماعی به اشتراک گذاشت ( مثل tweet، like، +1، share و … ) احتیاج دارید؟
- آیا هیچ نرم افزار کاربردی دیگری دارید که بخواهید با سایت ادغام کنید؟
- آنها را نام ببرید.
- آیا در سایت خود به تقویم (Events Calendar) احتیاج دارید؟
- آیا خدمات اشتراک ارایه خواهید کرد؟ مثل اشتراک خبرنامه سایت
- آیا برای هیچ یک از مراحل اشتراک مثلا ارسال محتوا و یا پرداخت حق اشتراک، از سایت ثالث استفاده می کنید؟
- آیا سایت شما نیاز به گزینه هایی برای کار آسان با پرینتر دارد؟
- آیا میخواهید هیچ یک از ویژگی های “محتوای مبتنی بر تقاضا” (Content-On-Demand) را به کار ببندید؟ (به عنوان مثال عناصر پنهانی که با انجام عملی خاص ظاهر می شوند.)
- آیا یک طراحی با عرض ثابت میخواهید یا عرض شناور؟
- چه اطلاعاتی باید در صفحه اصلی (Home Page) باشد؟ کلیه این اطلاعات را با استفاده از نیازهای خود و الگوبرداری از سایر شرکت ها مشخص نمایید
- چه اطلاعاتی باید همیشه در دید (Visible) باشند؟ مثل لوگو یا شماره تماس شرکت
- قصد دارید در سایت به چه ویژگی ها، بخش ها یا اطلاعاتی تاکید کنید؟
- قصد دارید آن را چگونه برجسته کنید؟ با فونت بزرگتر یا رنگ مشخص و یا قرار گرفتن در مکان های خاص و …
- ایا بخش های مختلف سایت شما به طراحی، قالب بندی یا رنگ متفاوت احتیاج دارند؟
- آیا هیچ موردی که نیاز به برنامه فلش داشته باشد در سایت خود دارید؟ مثل یک انیمیشن خاص
- آیا آنها از قبل تهیه شده اند یا باید آنها را بسازید؟
- آیا به ویژگی امکان جستجوی داخلی در سایت احتیاج دارید؟
- آیا میخواهید که شماره های تماس به شکل برجسته نمایش داده شوند؟
- آیا به پایگاه داده یا همان دیتابیس نیاز دارید؟ منظور از دیتابیس مجموعه ای از داده ها با ساختار منظم است که می توان به کمک آن اطلاعات را سازماندهی، جستجو، گزارش دهی، ذخیره و … کرد.
- این پایگاه داده به چه قابلیت های ویژه ای احتیاج دارد؟
- آیا بر روی سایت تبلیغات قرار می دهید؟
- این تبلیغات باید چگونه اجرا شوند؟ با انیمیشن خاص یا به شکل یک گیف ساده یا عکس در کنار صفحه یا پاپ آپ یا …
- آیا حساب کاربری Google Analytics دارید؟ اهمیت استفاده از گوگل آنالتیک را در بازاریابی اینترنتی با استفاده از تحلیل های دیجیتالی که ارائه می کند، دست کم نگیرید.
- آیا امکان دسترسی به این حساب برای بازاریابان وجود دارد؟ بسیاری از تحلیل های به دست آمده از گوگل آنالیتیک به بازاریابان در تدوین استراتژی ها و بررسی عملکرد وبسایت و برنامه های بازاریابی کمک می کند.
- آیا هیچ ویژگی یا قابلیت خاصی سراغ دارید که به آن نپرداخته باشیم؟
- بازه زمانی موردنظر شما برای اتمام پروژه چقدر است؟
- آیا به دنبال سئو لغات کلیدی فراتر از دامنه طراحی و توسعه هستید؟
جلوگیری از هزینه های تغییرات ناگهانی و اضافی
بدترین قسمت ساخت و ایجاد وب سایت زمانی است که مشتری به صورت ناگهانی خواستار تغییر یا توسعه وب سایت شود. این زمانی اتفاق میافتد که مشتری نمیداند که چه میخواهد و دائماً با جلو رفتن پروژه قسمت هایی را به آن اضافه می کند. هزینه این تغییر ناگهانی اغلب به توسعه دهنده وب تحمیل می شود چرا که دامنه فعالیت را در وهله اول به وضوح مشخص نکرده است. زمانی که توسعه دهنده وب این سوالات را قبل از شروع مطرح کند به مشتری کمک می کند که به دقت همه ی جوانب مورد نیاز خود را پیش از هر چیز تشخیص دهد و اینگونه هزینه های تغییر ناگهانی پروژه تقریبا به شکل کامل حذف خواهد شد.
با این روش از آنجایی که بازاریابی در دل فرایند توسعه است، نیازی به استخدام یک آژانس جدید برای اصلاح اشتباهات مرتبط با بازاریابی که طراح اصلی مرتکب شده نخواهد بود. تیم بیلاود مارکتینگ با برخورداری از نیروهای متخصص در زمینه بازاریابی و طراحی وب سایت به شما کمک می کند تا هنگام طراحی سایت خود در وقت و هزینه صرفه جویی نمایید.
